Mevsimlik İşçi Çalıştırma Özellikler
Mevsimlik İşçi Çalıştırma Nedir?
Mevsimlik hizmet sözleşmelerinde sözleşmenin bitim tarihi işyerinin aktif çalışma sezonu sonudur.
Tek bir mevsim için yapılan iş akdi belirli süreli iş olması nedeni ile belirli süreli yapılabilir. Bu durumda iş akdi mevsimin bitimi ile kendiliğinden sona erer ve işçi kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamaz.
Belirsiz süreli sözleşmelerde Personel sezon sonunda işi bırakır ve işbu sözleşme askıya alınır.
İşveren takip eden sezon başlangıcından önce iadeli taahhütlü mektupla ya da noterden göndereceği işe davet yazısı ile personeli işe çağırmadığı veya haklı neden olmaksızın iş akdi sona erdirildiği takdirde, iş akdi işveren tarafından feshedilmiş sayılır. İşçi bu durumda ihbar, kıdem tazminatlarını talep edebileceği gibi, işyerinde çalışan sayısı 30 dan fazla ise işçi iş güvencesi hükümlerinden de yararlanabilir.
Personel bu davete sezonun başlaması ile haklı bir mazereti olmaksızın icabet etmediği takdirde iş akdi personel tarafından feshedilmiş sayılır.
Sözleşmenin feshinde İş Kanunun geçerli ve haklı nedenle feshe ilişkin ilgili hükümleri ile bağlantılı diğer maddeleri de ayrıca uygulanabilir.
Mevsimlik İşçi Çalıştırma Nasıl Yapılır?
Mevsimlik çalışma usulüyle işe alınan veya bulunduğu çalışma usulünden mevsimlik çalışma usulüne geçecek personelin personel departmanına yönlendirmesi ile prosedür başlar.
Uygulama Adımları :
Personelin, eğer ilk kez işyerinizde işe başlıyor ise özlük dosyasında bulunmak üzere işe başlatma öncesi aşağıda belirtilen evrakın tamamlanması sağlanarak bu adımlara uygun olarak işe giriş işlemleri/çalışma ilişkisi türü değişikliği tamamlanmalıdır. İşyerinde zaten çalışmakta olan çalışan bakımından sadece bu çalışma şekli açısından farklı olan evrakın tamamlanması yeterli olacaktır.
1. İşe Giriş özlük Dosyası Kontrol Listesi nde yer alan evrakı personelden isteyiniz ve işe başlamadan evvel(bu çalışma usulüne geçmeden) tüm evrakın tamamlanması gerektiğini hatırlatınız.
2. İşyerinde hazırlanacak olan personelin görev ve pozisyonuna uygun Mevsimlik çalışma usulü iş sözleşmesi ni hazırlayınız, sözleşmenin aday ve işyeri yetkilisi tarafından imzalanmasını sağlayınız. Mevcut olan çalışan bakımından fark hükümleri için ek sözleşme yapmak yeterli olabileceği gibi, yeni bir iş sözleşmesi yapmak da mümkündür.
İş sözleşmesinde; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, günlük çalışma süresi, çalışma günleri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alır.
3. (İlk kez işyerinizde başlayacak olan aday için) İşyerince düzenlenmiş, uzaktan çalışma usulü bölümünü de içeren işyeri yönetmeliği ni personele imzalatınız.
4. (İlk kez işyerinizde başlayacak olan aday için) İşyerince düzenlenmiş ve uzaktan çalışanlara ilişkin hükümleri de içeren disiplin yönetmeliği ni personele imzalatınız. (yoksa bir sonraki adıma geçiniz)
5. (İlk kez işyerinizde başlayacak olan aday için) İşyerince düzenlenmiş ve iş gereçlerini, makinalarını, malzemelerini ev veya işin yerine getirildiği işyeri dışı ortamlarda kullanmaya yönelik iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği eğitimi veriniz/verdiriniz ve konuyla ilgili yönetmelik/talimatı personele imzalatınız. (yoksa bir sonraki adıma geçiniz)
6. (İlk kez işyerinizde başlayacak olan aday için) İşyerince düzenlenmiş işyerine özgü bilgilere yönelik bilgi güvenliği yönetmeliği ni personele imzalatınız. (yoksa bir sonraki adıma geçiniz)
7. Eğer işin yürütümü verilmesini zorunlu kılmakta ve vermekte iseniz İşyerince düzenlenmiş devir teslim zimmet tutanağı nı personele imzalatınız. (yoksa bir sonraki adıma geçiniz)
8. (İlk kez işyerinizde başlayacak olan aday için) İşyerince düzenlenmiş ve mevsimlik iş sözleşmesi ile çalışanlara ilişkin hükümleri de içeren izin yönetmeliği nı personele imzalatınız. (yoksa bir sonraki adıma geçiniz)
9. (İlk kez işyerinizde başlayacak olan aday için) İşyerince düzenlenmiş ücretin temlik edilmeyeceğine dair taahhütname yi personele imzalatınız. (yoksa bir sonraki adıma geçiniz)
10. (İlk kez işyerinizde başlayacak olan aday için) İşyerince düzenlenmiş ve uzaktan çalışanlara ilişkin hükümleri de içeren harcırah yönetmeliğini personele imzalatınız. (yoksa bir sonraki adıma geçiniz)
11. İşyeri aracı zimmetlenen ve/veya şirket aracı kullanıcısı ise işyeri araç kullama talimatı nı personele imzalatınız.
12. (İlk kez işyerinizde başlayacak olan aday için) Yürürlükte bulunan ve uzaktan çalışanları da ilgilendiren diğer yönetmelikler ve personelin görevi ile ilgili görev tanımını personele imzalatınız.İmzalatmak istediğiniz diğer yönetmelikleri ve oluşturacağınız görev tanımı için örneklerden yararlanınız.
13. Sözleşmenin imzalanmasından sonra işyerince düzenlenen SGK işe giriş bildirgesi düzenleyerek ve personel işe başlamadan önceki bir tarihte SGK’ya bildirim yapınız. ( www.sgk.gov.tr elektronik adresi kullan)
14. Personelin işe başlatma sonrası gerekli bilgilendirmeleri ve işyeri oryantasyon eğitimi için ilgili bölüm sorumlularına bilgi veriniz ve eğitimlerin tamamlanmasını sağlayınız, oryantasyon eğitimi aldığını belirten belgeler i doldurup ve imzalatınız.
15. İş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmesini sağlayınız ve eğitim evrakı nı imzalatınız.
Mevzuat
Geçici iş ilişkisi
Madde 7 - (Değişik: 6/5/2016-6715/1 md.)
Geçici iş ilişkisi, özel istihdam bürosu aracılığıyla ya da holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde görevlendirme yapılmak suretiyle kurulabilir.
Özel istihdam bürosu aracılığıyla geçici iş ilişkisi, Türkiye İş Kurumunca izin verilen özel istihdam bürosunun bir işverenle geçici işçi sağlama sözleşmesi yaparak bir işçisini geçici olarak bu işverene devri ile;
a) Bu Kanunun 13 üncü maddesinin beşinci fıkrası ile 74 üncü maddesinde belirtilen hâllerde, işçinin askerlik hizmeti hâlinde ve iş sözleşmesinin askıda kaldığı diğer hâllerde,
b) Mevsimlik tarım işlerinde,
c) Ev hizmetlerinde,
d) İşletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde,
e) İş sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması hâlinde,
f) İşletmenin ortalama mal ve hizmet üretim kapasitesinin geçici iş ilişkisi kurulmasını gerektirecek ölçüde ve öngörülemeyen şekilde artması hâlinde,
g) Mevsimlik işler hariç dönemsellik arz eden iş artışları hâlinde,
kurulabilir.
Toplu işçi çıkarma
Madde 29 - İşveren; ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri sonucu toplu işçi çıkarmak istediğinde, bunu en az otuz gün önceden bir yazı ile, işyeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir.
İşyerinde çalışan işçi sayısı:
a) 20 ile 100 işçi arasında ise, en az 10 işçinin,
b) 101 ile 300 işçi arasında ise, en az yüzde on oranında işçinin,
c) 301 ve daha fazla ise, en az 30 işçinin,
İşine 17 nci madde uyarınca ve bir aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son verilmesi toplu işçi çıkarma sayılır.
Birinci fıkra uyarınca yapılacak bildirimde işçi çıkarmanın sebepleri, bundan etkilenecek işçi sayısı ve grupları ile işe son verme işlemlerinin hangi zaman diliminde gerçekleşeceğine ilişkin bilgilerin bulunması zorunludur.
Bildirimden sonra işyeri sendika temsilcileri ile işveren arasında yapılacak görüşmelerde, toplu işçi çıkarmanın önlenmesi ya da çıkarılacak işçi sayısının azaltılması yahut çıkarmanın işçiler açısından olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi konuları ele alınır. Görüşmelerin sonunda, toplantının yapıldığını gösteren bir belge düzenlenir.
Fesih bildirimleri, işverenin toplu işçi çıkarma isteğini bölge müdürlüğüne bildirmesinden otuz gün sonra hüküm doğurur.
İşyerinin bütünüyle kapatılarak kesin ve devamlı suretle faaliyete son verilmesi halinde, işveren sadece durumu en az otuz gün önceden ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirmek ve işyerinde ilan etmekle yükümlüdür. İşveren toplu işçi çıkarmanın kesinleşmesinden itibaren altı ay içinde aynı nitelikteki iş için yeniden işçi almak istediği takdirde nitelikleri uygun olanları tercihen işe çağırır.
Mevsim ve kampanya işlerinde çalışan işçilerin işten çıkarılmaları hakkında, işten çıkarma bu işlerin niteliğine bağlı olarak yapılıyorsa, toplu işçi çıkarmaya ilişkin hükümler uygulanmaz.
İşveren toplu işçi çıkarılmasına ilişkin hükümleri 18, 19, 20 ve 21 inci madde hükümlerinin uygulanmasını engellemek amacıyla kullanamaz; aksi halde işçi bu maddelere göre dava açabilir.
Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri
Madde 53 - İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,
b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,
c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,
Az olamaz. (Ek cümle: 10/9/2014-6552/5 md.) Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.
Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.