Hizmet Alan İşverenin İşyerinde Sunulan İşler Prosedürü
Hizmet Satın Alma Sözleşmesi Nedir?
Hizmet satın alma sözleşmeleri alt işverenlik sözleşmelerinden farklıdır. Zira alt işverenlik sözleşmesindeki alt işveren bütün organizasyonunu sadece asıl işverene yönelik kurmuş olmasına rağmen hizmet sunan işveren bağımsız bir organizasyona sahip, işin sonucunu veya sürekli verilmesini garanti eden, kural olarak çalışanlarına kendisi talimat veren, asıl işverenin işinde çalışacak işçilerin kimliğine kendisi karar veren bir işverendir. Hizmet sunan işveren birden çok asıl işverene hizmet vermektedir. Uygulamadaki bu ayrımlar ne var ki yargı tarafından çok da başvurulan ayrımlar değildir. Çoğu kez hizmet sunumu sözleşmelerinin de alt işverenlik gibi değerlendirildiği görülmektedir. Bu karışıklık daha çok asıl işveren yerinde sunulan hizmetler bakımından meydana gelebilmektedir. Oysa İş Kanunu bakımından ve 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu bakımından hizmet sunan işverenin çalışanlarının hizmet satın alana başvurması bakımından yasal bir hüküm/ler mevcut değildir. Ancak bu ilişki alt işverenlik gibi değerlendirildiğinde hizmet alan işveren de hizmet sunan işveren gibi özlük haklarından ve SGK priminden sorumlu hale gelmektedir.
Bu riski bertaraf etmek bakımından hizmet alan işverenlere tavsiyemiz, hizmet alımlarında görevli hizmet sunan işveren çalışanlarının zaman zaman değiştirilmesi ve o çalışanların sürekli hizmet alan işveren bünyesinde çalışmasının engellenmesi, hatta sözleşmeye de bu yönde rotasyon hükümleri koymalarıdır.
Hizmet Satın Alma Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Hizmet satın alma sözleşmesinin yapılacağının işyerinin personel işleri ile görevli birimine bildirilmesi ile prosedür başlar. Hatta kanaatimizce bu konuda bir yönetim organı kararı almakta fayda vardır. (ref. İşletmesel kararlar örnekler)
Hizmet Alan işveren yerinde sunulan işler için;
1. Hizmet alan ve hizmet veren işveren bir araya gelir.
2. Hizmet satın alma sözleşmesi hazırlanır. Örnekler de , genel hizmet sunumu sözleşmesi ni inceleyeniniz.
Bu sırada satın alınacak hizmet türüne göre, yasanın gerektirdiği koşullara uygun hareket edilip edilmediğine dikkat edilmelidir.
Ayrıca, her ne kadar alt işverenlik değil ise de, bu ilişki türü alt işverenlik ile çoğu kez birbirine karışmaktadır. Bu sebeple de çoğu kez bu ilişkiye alt işverenlik gibi bakılmaktadır. Bu riski dikkate alarak, hizmeti yerine getirecek işçilerin özlük hakları ve sigorta primleri bakımından alt işveren ile ilgili açıklamalarımızı da dikkate alınız, örnek sözleşmelerde bu hususlara özellikle değinildiğini unutmayınız ve benzer hükümlerin olduğu sözleşmeler oluşturunuz hatta çalışanların sürekli sizin işyerinizde olaması konusunda sözleşmeye hüküm koyunuz.
Örneğin;
Satın alınacak hizmet güvenlik hizmeti ise (örnek sözleşmeyi inceleyebilirsiniz), hizmet verenin tabi olduğu 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun hükümlerine uygun hareket edilip edilmediğine, resmi makamlardan gerekli izinlerin alınıp alınmadığına ileride doğması muhtemel uyuşmazlıkları önlemek bakımından dikkat edilmelidir. Eğer mümkün ise altı ayda bir farklı çalışanın gelmesini talep ediniz.
Satın alınacak hizmet temizlik hizmeti ise (örnek sözleşmeyi inceleyebilirsiniz), hizmet veren tarafından ilgili resmi makamlardan gerekli izin ve belgelerin alınıp alınmadığına ileride doğması muhtemel uyuşmazlıkları önlemek bakımından dikkat edilmelidir. Hizmet veren çalışanların sık sık değiştirilmesini talep ediniz.
Satın alınacak hizmet iş sağlığı ve güvenliği hizmeti ise (örnek sözleşmeyi inceleyebilirsiniz), hizmet veren tarafından ilgili resmi makamlardan gerekli izinlerin alınıp alınmadığına ileride doğması muhtemel uyuşmazlıkları önlemek bakımından dikkat edilmelidir.
3. Hizmet alan ve hizmet veren işveren tarafından sözleşme imzalanır ve birer nüshaları taraflara verilir.
4. Hizmet verecek olan işverenin çalışanları vasıtasıyla hizmet alınmaya başlanmadan evvel hizmeti fiilen yürütecek çalışanların özlük dosyalarından birer örnek talep edilir, ve özlük dosyası örneği sunulmayan çalışanın işyerine kabul edilmeyeceği hizmet sunan işverene bildirilir.
5. Her ne kadar başka bir işverenin işçisi de olsa, ne yazık ki, özellikle işyerinizde sunulan hizmetler bakımından (temizlik, güvenlik, yemek gibi) sigortasız işçi çalıştırılmasından, bildirgelerin verilmemesinden, primlerin ödenmemesinden hizmet veren işveren ile birlikte sorumluluk söz konusu olabileceğinden ödemelere ilişkin belgelerin birer suretleri alt işverenden en geç takip eden ay bitimine dek alınır. Bu işlemin takibini personel işleri ile görevli birim yapar. Ödeme belgeleri gelmediği sürece hak edişlerin hizmet sunan işverene yapılmayacağını açıkça bildiriniz.