Evlat Edinme İzinleri

Evlat Edinme Sebebiyle Sekiz Haftalık Analık İzni İşlemleri Nasıl Uygulanır?

Kadın çalışanın veya evli çiftlerde erkek çalışanın veya evlat edinenin (3 yaşından küçük çocuğu) evlat edinmesi sebebiyle doğuma bağlı tüm izin haklarını kullanmasında aşağıdaki prosedür Eczacı tarafından uygulanmaktadır.

Kadın çalışanın veya evli çiftlerde erkek çalışanın 4857 sayılı kanunun 74. maddesine uygun olarak; doğum izni hakkını kullanmak istediğini izin talep formu/dilekçesi yle Eczacıya bildirmesi ile prosedür başlar.

Uygulama Adımları:

1.  Kadın çalışan veya evli çiftlerde erkek çalışan evlatlık sözleşmesini ibraz etmek suretiyle çalıştığı işyerinin bağlı bulunduğu SGK şube müdürlüğüne ve işyerine bildirir. Ve böylelikle evlat edinme sebebiyle izni başlar.

2.  Çalışanın evlat edinme sebebiyle izninden dönüş günü Eczacı tarafından takip edilir. Çalışan belirlenen günde işe dönmediği takdirde, Devamsızlık Prosedürü işletilmeye başlanır.

3.  Eğer çalışanın evlat edinme sebebiyle doğum izni sonrası yarım zamanlı çalışma veya ücretsiz izin talebi var ise bu durumda yarım zamanlı çalışma uygulanır veya çalışanın talebi ile  ücretsiz izin verilir. (Evlat Edinme Sebebi ile Yarım Zamanlı Çalışma Talebi; Ücretsiz İzin Talebi)

4.  Çalışanın doğuma bağlı tüm izin haklarına ilişkin form ve belgeler özlük dosyasına konulur.

Evlat Edinme Sebebiyle Yarım Zamanlı Çalışma Prosedürü

Kadın çalışanın veya evlat edinen çiftlerden erkek olan çalışan doğum sonrası iznini kullanmasını müteakip işyerine gelerek doğum sonrası izinler kapsamında yarım zamanlı çalışma türüne geçmek istediğini, yarım zamanlı çalışma sürelerini belirlemek üzere Eczacıya iletmesiyle prosedür başlar. Çalışmanın yapılacağı zaman dilimini belirlemek konusunda çalışanın seçimlik hakkı vardır. Ancak bu hakkın kötüye kullanılmaması beklenir. (ref. iş ilişkisi türünü değiştirme talebi)

Uygulama Adımları:

1.  Kadın çalışanın veya evlat edinen çiftlerden erkek olan çalışanın yarım zamanlı çalışma talebinde bulunduğu 60 günlük (bu süre asgari olup çoğul doğum, engelli doğum ve doğumun kaçıncı doğum olduğuna göre süre artabilmektedir) süre ile kısmi zamanlı (yarım zamanlı olarak çalışacağı) çalıştığı işyerinin bağlı bulunduğu SGK şube müdürlüğüne ve işyerine bildirir. Ve böylelikle Kadın çalışanın veya evlat edinen çiftlerden erkek olan çalışanın doğum sonrası yarım zamanlı çalışma dönemi başlar.

2.  Çalışana (varsa) yarım zamanlı çalışma yönergesini imzalatınız.(Ref. Yarım Zamanlı Çalışma Yönergesi)

3.  Çalışanın yarım zamanlı çalışma süresinin bitimi (tam zamanlı işe dönüş günü) Eczacı tarafından takip edilir. Çalışan belirlenen günde tam zamanlı işe dönmediği takdirde, Genel Disiplin Prosedürü işletilmeye başlanır.

4.  Eğer Kadın çalışanın veya evlat edinen çiftlerden erkek olan çalışanın yarım zamanlı çalışmayı müteakip doğum izni sonrası ücretsiz izin talebi var ise bu durumda çalışanın talebi üzerine işveren tarafından ücretsiz izin verilir. (Ref. 6 Aylık Ücretsiz İzin)

5.  Çalışanın doğuma bağlı tüm izin haklarına ilişkin form ve belgeler özlük dosyasına konulur.

Evlat Edinme Sebebiyle Ebeveynlik/ Kısmi Zamanlı Çalışma Prosedürü

Kadın çalışanın veya evlat edinme halinde çiftlerden birinin doğum sonrası iznini ve/veya yarım zamanlı çalışma iznini kullanmasını müteakip işyerine gelerek doğum sonrası izinler/ebeveynlik izni kapsamında kısmi zamanlı çalışma türüne geçmek istediğini, kısmi zamanlı çalışma sürelerini belirlemek üzere Eczacıya iletmesiyle prosedür başlar. Çalışmanın yapılacağı zaman dilimini belirlemek konusunda çalışanın seçimlik hakkı vardır. Ancak bu hakkın kötüye kullanılmaması beklenir. (ref. iş ilişkisi türünü değiştirme talebi) 

Bu izin söz konusu çocuk ilköğretim çağına gelinceye kadar sürdürülebilir, ancak bu hakkı kullanan daha evvel kesebileceği gibi, eşler değişimli olarak da birer defaya mahsus olarak kullanabilirler. Ancak, bir eş birden çok defa bu hakkını kullanamaz.

Uygulama Adımları:

1.  Kadın çalışanın veya evlat edinme halinde çiftlerden birinin kısmi zamanlı çalışma talebinde bulunduğu söz konusu çocuğun ilköğretim çağına kadar kısmi zamanlı çalışma türüne geçtiği çalıştığı işyerinin bağlı bulunduğu SGK şube müdürlüğüne ve işyerine bildirir. Ve böylelikle ebeveyn/lerin kısmi zamanlı çalışma dönemi başlar.

2.  Çalışana (varsa) kısmi zamanlı çalışma yönergesi imzalatılır.(Ref. Kısmi zamanlı çalışma yönergesi)

3.  Kısmi zamanlı çalışma süresinin bitimi (tam zamanlı işe dönüş günü) Eczacı tarafından takip edilir. Çalışan belirlenen günde tam zamanlı işe dönmediği takdirde, Genel Disiplin Prosedürü işletilmeye başlanır.

4.  Çalışanın doğuma bağlı tüm izin haklarına ilişkin form ve belgeler özlük dosyasına konulur.

Evlat Edinme Sebebiyle Altı Aylık Ücretsiz İzin Prosedürü

Evlat edinme halinde çiftlerden birinin veya evlat edinen erkek çalışanın doğum sonrası iznini ve/veya yarım zamanlı çalışma iznini kullanmasını müteakip veya bu hakkını kullanmak istememesi halinde de doğum iznini müteakip işyerine gelerek doğum sonrası 6 aylık ücretsiz izin kullanmak istediğini Eczacıya iletmesiyle prosedür başlar. Yarım zamanlı çalışma hakkı kullanılmış ise bu süre 6 aylık ücretsiz izin süresinden mahsup edilir.

Uygulama Adımları:

1.  Evlat edinme halinde çiftlerden birinin veya evlat edinen erkek çalışanın 6 aylık ücretsiz izin talebinde bulunduğu, işyerinin bağlı bulunduğu SGM şube müdürlüğüne bildirir. Ve böylelikle 6 aylık ücretsiz izin dönemi başlar.

2.  Çalışana (varsa) ücretsiz izin yönergesi imzalatılır. (Ref. Ücretsiz İzin yönergesi)

3.  Ücretsiz İzin süresinin bitimi (tam zamanlı işe dönüş günü) Eczacı tarafından takip edilir. Çalışan belirlenen günde tam zamanlı işe dönmediği takdirde, Genel Disiplin Prosedürü işletilmeye başlanır.

4.  Çalışanın doğuma bağlı tüm izin haklarına ilişkin form ve belgeler özlük dosyasına konulur.

Evlat Edinme Sebebiyle Sekiz Haftalık Analık İzni Prosedürü 

Mevzuat 

1- 4857 sayılı İş Kanunu : 

Analık halinde çalışma ve süt izni 

             Madde 74 - Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. (Ek cümle: 13/2/2011-6111/76 md.) Kadın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılır. (Ek cümleler: 29/1/2016-6663/22 md.) Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü hâlinde, doğum sonrası kullanılamayan süreler babaya kullandırılır. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta analık hâli izni kullandırılır.

             (Ek fıkra: 29/1/2016-6663/22 md.) Birinci fıkra uyarınca kullanılan doğum sonrası analık hâli izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri hâlinde birinci doğumda altmış gün, ikinci doğumda yüz yirmi gün, sonraki doğumlarda ise yüz seksen gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir. Çoğul doğum hâlinde bu sürelere otuzar gün eklenir. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre üç yüz altmış gün olarak uygulanır. Bu fıkra hükümlerinden yararlanılan süre içerisinde süt iznine ilişkin hükümler uygulanmaz.

             Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir.

             Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller için ücretli izin verilir.

             Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.

             İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. (Ek cümle: 29/1/2016-6663/22 md.) Bu izin, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme hâlinde eşlerden birine veya evlat edinene verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.

             Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam birbuçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kulllanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.

             (Ek fıkra: 29/1/2016-6663/22 md.) Bu madde hükümleri iş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçi için uygulanır.

Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği

Ek Madde 5- (Ek: 29/1/2016-6663/20 md.) 

İşçiye, 4857 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca haftalık çalışma süresinin yarısı kadar verilen ücretsiz izin süresince doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenir. Ödenek süresi, 4857 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinde belirtilen haftalık çalışma süresinin yarısı kadardır. Yarım çalışma ödeneği, çalışılan aya ait aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan sonraki ikinci ay içinde Fondan aylık olarak ödenir. Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, günlük asgari ücretin brüt tutarı kadardır. Bu madde hükümlerinden yararlanılabilmesi için işçinin adına doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son üç yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması, 4857 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinde belirtilen haftalık çalışma süresinin yarısı kadar fiilen çalışılması ve doğum ve evlat edinme sonrası analık hâli izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içinde Kuruma doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması gerekir. Mücbir sebepler dışında, başvuruda gecikilen süre doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği almaya hak kazanılan toplam süreden düşülerek ödeme yapılır. Bu ödemeler damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. Geçici işgöremezlik ödeneği almaya hak kazananlara, bu durumlarının devamı süresince doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenmez. İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan yersiz ödemeler kanuni faiziyle birlikte işverenden tahsil edilir. Bu madde hükümleri 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personel için de uygulanır.

Birinci fıkra kapsamındaki sigortalılar için, 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesinde belirtilen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden aynı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (f) bentleri uyarınca toplam %32,5 oranında sigorta primleri işçi ve işveren payları doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenen gün sayısı kadar Fondan Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenir. 5510 sayılı Kanun kapsamında, Kurum prim ödeme yükümlüsü olmakla birlikte işyeri ve işveren sayılmaz ve bu kişiler için işe giriş ve çıkış bildirimi yapılmaz.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Kurum ve Hazine Müsteşarlığı tarafından müştereken belirlenir.