(Normal) Ücret Prosedürü
Eğitim Personelinin Normal Ücret Prosedürü Nedir?
Aylık karşılığı ders görevi, aylık karşılığında okutulmak zorunda olunan dersleri tanımlamaktadır. Eğitim Personelinin ücretinin temeli ders ücretini oluşturmaktadır.
Kanunda ve Yönetmelikte ücrete ilişkin hükümlere yer verilmemiş olduğundan 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer alan ücret hükümlerinin kıyasen uygulanması gerektiğini söyleyebiliriz.
5580 sayılı Özel Öğretim Kanununun 9. Maddesinde ücret eklerine ilişkin olarak, “Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla resmî okul öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk olarak okul öğretmenlerine ve personeline de ödenir. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir vergisi kesilmez” Hükmü yer almaktadır.
Bu düzenlemeye göre, sosyal yardım kapsamındaki ödemelerin özel okullarda çalışan öğretmen, yönetici hizmetli gibi bütün personele ödenmesi gerektiği ve gelir vergisi kesintisine tabi olmayacağı anlaşılmaktadır.
Resmi okul personeline yapılan sosyal yardım ödemeleri nelerdir?
Resmi okul öğretmen ve personeline sosyal yardım kapsamında yapılan ödemeler 657 sayılı devlet memurları kanununun 203-212. maddelerinde belirtildiği üzere;
*Aile ve çocuk yardımı,
*Doğum yardımı,
*Ölüm yardımı,
*Öğretim Yılına Hazırlık Ödeneği
*Eğitim – Öğretim Tazminatıdır.
Bu ödemeler özel okullar tarafından da öğretmen ve diğer personeline ödendiğinde, bu ödemelerin devletçe ödenen miktarı kadarı gelir vergisinden istisna olduğunu unutmayınız.
Normal Ücret Prosedürü Nasıldır?
Eğitim Personelinin (varsa) ek ders ücreti dışında, aylık karşılığında okutulmak zorunda olunan dersleri karşılığında ödenen asıl ücreti bu prosedürde anlatılmaktadır.
Uygulama Adımları:
1. Eğitim Personelinin ücretinin iş sözleşmesi imzalanması sırasında kararlaştırılmış ve çalışma iznine dayanak olan iş sözleşmesinde aylık karşılığı ders görevi ücretin belirtilmiş olması gerekmektedir. Eğitim Personeli aylık ücretli olarak aylık ücret miktarı veya bir ders saati ücreti kararlaştırıldığı şekilde çalışmasına karşılık gelen ay itibari ile çalışanın ücretini ve aşağıda açıklanan ek ücretlerini tespit ediniz.
2. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla resmî okul öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk olarak okul öğretmenlerine ve personeline de ödenir. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir vergisi kesilmez.
3. Bu kurala göre Eğitim Personelinin ücretini hesaplayınız. Her türlü ödemenin ve ücret ekinin (sosyal yardımlar) bordroda görünmesi ve gerek vergi gerek SGK primleri bakımından gereken açıklığın resmi kurumlar nezdinde sağlanmış olması gerekir.
4. Tespit edilmiş ve gerçekleşmiş tüm kalemlerin yer aldığı bordro çalışması yapılarak çalışanın hak ettiği ödeme çıkarılır. Yapılmayan ödemelerin bordroda yer almaması gerekir, aksi durum bordonun sahte veya içerik itibariyle yanıltıcı olması sonucunu doğurabilir.
5. Maaş ödeme günü tespit edilmiş ise o günde veya belirlenen günler aralığında, edilmemiş ise teamüle göre belirlenmiş ödeme gününde ücret ve ekleri çalışanın özlük dosyasında yer alan ve işverende mevcut banka hesabına ilgili ödeme açıklamasıyla birlikte yatırılır. Uygulamada ödeme günü teamülen ilk beş-on gün arası bir gün olarak belirlenmektedir.
6. Avans ödemesi yapılmakta ise o aya ilişkin olan avans ödemesi tutarı hesaplanan aylık toplam ücretten indirilerek işçiye ödenecek tutar bulunur.
7. Hazırlanmış olan bordro Eğitim Personeline imzalatılır ve bir örneği personele verilir. Çalışanın bordroyu imzalamaması halinde imzadan imtina prosedürü uygulanır.
8. Bordrolar özlük dosyasında saklanır ve gerektiğinde talep edilen yerlere ibraz edilir.
Bordrolar şahsa özeldir o nedenle bordro bilgilerinin çalışanın rızası dışında, kamu kurumları ya da mahkemeler dışındaki bir kişi veya kuruma verilmemesi gerekir. Aksi durum kişisel verilerin açıklanması veya yayılması suçunu oluşturabilir.
Mevzuat
1- 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu
2- Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği
1- 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu :
Özlük hakları ve sorumluluklar
MADDE 9 – Kurumlarda çalışan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler ile kurucu veya kurucu temsilcisi arasında yapılacak iş sözleşmesi, en az bir takvim yılı süreli olmak üzere yönetmelikle belirtilen esaslara göre yazılı olarak yapılır. Mazeretleri nedeniyle kurumdan ayrılan öğretmen ve öğreticilerin yerine alınacak olanlar ile devredilen kurumların yönetici, öğretmen ve öğreticileri ile bir yıldan daha az bir süre için de iş sözleşmesi yapılabilir.
(Mülga ikinci fıkra: 1/3/2014-6528/14 md.)
Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla resmî okul öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk olarak okul öğretmenlerine ve personeline de ödenir. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir vergisi kesilmez.
Kurumlardaki ek ders ücreti miktarı, resmî okullar için tespit edilen miktardan az olamaz. Ancak, 8 inci madde uyarınca resmî okul ve kurumlardan ücretli olarak görevlendirilenlere verilecek ek ders ücreti miktarı, resmî okullar için tespit edilen ek ders ücretinin iki katını geçemez.
Kurumlarda görev yapan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler, bu Kanun hükümleri saklı kalmak üzere;
a) Sosyal güvenlik ve özlük hakları yönünden; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 4857 sayılı İş Kanunu,
b) Yetki, sorumluluk, ödül ve cezalar ile bunların uygulanması bakımından; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 1702 sayılı İlk ve Orta Tedrisat Muallimlerinin Terfi ve Tecziyeleri Hakkında Kanun, 4357 sayılı Hususi İdarelerden Maaş Alan İlkokul Öğretmenlerinin Kadrolarına Terfi, Taltif ve Cezalandırılmalarına ve Bu Öğretmenler İçin Teşkil Edilecek Sağlık ve İçtimaî Yardım Sandığı ile Yapı Sandığına ve Öğretmenlerin Alacaklarına Dair Kanun ile 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun,
hükümlerine tâbidir.
Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiillerin işlenmesi halinde bu kişilere kademe ilerlemesinin durdurulması cezası yerine brüt aylığından 1/4 'ü ile 1/2 'si arasında maaş kesim cezası, çalışma izni veren makam tarafından verilir. Tekrarı hâlinde ise göreve son verilir.
1702 sayılı Kanuna göre meslekten çıkarılma veya 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve hâllerin işlenmesi hâlinde, Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle personelin görevine, izni veren makam tarafından son verilir.
Yetki, sorumluluk, ödül, sicil, disiplin ve cezaların uygulanmasına ilişkin diğer esas ve usûller çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Kurumlarda görev yapan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler, görevleri sırasında suç işlemeleri veya görevleri nedeniyle kendilerine karşı işlenen suçlardan dolayı 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanması ve ceza kovuşturması bakımından kamu görevlisi sayılır.
2- Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği :
Görevlendirme
MADDE 26 – (1) Eğitim personelinin çalışma izin teklifleri;
a) Genel müdür, genel müdür yardımcısı ve müdürler için kurucular veya kurucu temsilcileri,
b) Yöneticiler dışındaki eğitim personeli için müdür
tarafından yapılır.
(2) Bakanlıkça ön izin belgesi verilen yabancı uyrukluların çalışma izinleriyle ilgili işlemler, 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve 29/8/2003 tarihli ve 25214 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülür.
(3) Kurum müdürlüğünce, çalışma izni verilmesi istenen eğitim personelinin (Ek ibare:RG-5/7/2014-29051) ve diğer personelinbu izne esas olan belgelerini eksiksiz olarak tamamlamak suretiyle evrakı kurumun doğrudan bağlı bulunduğu millî eğitim müdürlüğüne teslim edilir. Nitelik ve şartları uygun bulunanlara müracaattan itibaren 10 gün içinde çalışma izni valilikçe düzenlenir. Valilikten çalışma izni alınmadan personel işe başlatılamaz.
(4) (Değişik:RG-5/7/2014-29051) Okullarda görevli öğretmenler ile (Mülga ibare:RG-12/4/2016-29682) (...) uzman öğreticiler haftada en fazla aylık karşılığı 20 saat, ders saati ücretli 20 saat olmak üzere toplam 40 saate kadar ders okutabilir. (Mülga cümle:RG-13/1/2017-29947) (…) Okul öncesi eğitim kurumlarından derslik sayısı üçten az olan okullarda okul öncesi öğretmenliğine kaynak teşkil eden fakültelerden mezun olan okul müdürü tam gün ders okutabilir.
(5) Okullar dışındaki kurumlarda eğitim personeli haftada en fazla 40 saate kadar ders okutabilir. (Ek cümleler:RG-20/6/2017- 30102) Sosyal etkinlik merkezlerinde ise asıl görevli aylık ücretli görevlendirilen eğitim personelinin çalışma süresi haftalık azami 40 faaliyet saati olup hangi gün ve saatlerde çalışacağı kurum yönetimince belirlenir. Ancak aylık karşılığı faaliyet saati süresi haftalık 40 saatten az belirlenen personele 40 saate kadar tamamlamak üzere ders saati ücreti karşılığı görev verilebilir.
(6) (Değişik:RG-5/7/2014-29051) Okullarda görevli yöneticiler haftada 6 saat aylık karşılığı, 6 saat ders saati ücretli olmak üzere toplam 12 saat, diğer kurumlarda görevli yöneticiler ise haftada toplam 12 saat ders okutabilir.
(7) (Değişik:RG-5/7/2014-29051) Kurumlarda, hizmet satın alınması yöntemiyle istihdam edilen personelde bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde yer alan suçlardan mahkûm edilmemiş olma şartı aranır. Hizmet satın alınan işletme tarafından kurumda istihdam edilen personelin belgeleri en geç üç gün içerisinde kurum yönetimine teslim edilir ve kurum yönetimince saklanır.
Sözleşme
MADDE 43 – (1) 4857 sayılı İş Kanununun hükümlerine göre kurucu veya kurucu temsilcileri ile eğitim personeli arasındaki iş sözleşmeleri, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan sözleşme formu (EK-5) esas alınarak en az bir yıl süreli olmak üzere üç nüsha düzenlenir ve taraflarca imzalanır. Bu sözleşmelerin bir nüshası, çalışma izni düzenlenmek üzere ilgili mercide, bir nüshası kurucu veya kurucu temsilcisinde kalır, diğer nüshası ise sözleşmeye taraf olan personele verilir. Ancak;
a) Mazeretleri nedeniyle dönem içerisinde görevlerinden ayrılanların yerine görevlendirilecek eğitim personeli,
b) Devredilen kurumlarda devredilmeden önce görev yapan eğitim personeli,
c) Ders saati ücretli olarak görevlendirilecek eğitim personeli
ile bir yıldan daha az süreli de iş sözleşmesi yapılabilir.
(2) Sözleşmelerde, ilgilinin ihtiyari veya mecburi sosyal sigorta bağlantılı yardımlardan faydalanma imkânlarını kısıtlayıcı, tehlikeye düşürücü, mevzuata aykırı düşecek şekilde özlük haklarını zedeleyici hükümler bulunamaz.
(3) (Mülga:RG-5/7/2014-29051)
(4) Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla resmî okul öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk olarak okul öğretmenlerine ve personeline de ödenir. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir vergisi kesilmez.
(5) (Değişik:RG-21/7/2012-28360) Kurumlardaki ek ders ücreti, resmî okullar için tespit edilen miktardan az olamaz. Ancak, resmî okul ve kurumlardan ücretli olarak görevlendirilenlere verilecek ek ders ücreti miktarı, resmî okullar için tespit edilen ek ders ücretinin iki katını geçemez.
(6) Sözleşmenin başlangıç tarihi, çalışma izninin (Mülga ibare:RG-5/7/2014-29051) (…) verildiği tarihtir. Bu tarihi takip eden 30 gün içinde de göreve başlama tarihi belirlenebilir.
(7) Kurumlarda görevlendirilecek diğer personelle yapılacak iş sözleşmeleri, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 4857 sayılı İş Kanununun hükümlerine göre yapılır.
(8) (Ek:RG-20/6/2017- 30102) İŞKUR tarafından görevlendirilen personel ile bir yıldan daha az süreli sözleşme yapılabilir.