Şikayet Yönetimi
Veri Sahibi İlgili Kişinin Kişisel Verileri Koruma Kurumuna Şikayet Hakkı Nedir? KVKK Şikayetinde Veri Sorumluları Ne Yapmalıdır?
ŞİKAYET HAKKI NEDİR ? İlgili kişinin şikayet yoluna başvurulabilmesi için ilk olarak veri sorumlusuna Kanunun 13. maddesi uyarınca yapmış olduğu başvurunun reddedilmesi, verilen cevabın yetersiz bulunması veya 30 gün içinde başvuruya cevap verilmemiş olması gereklidir. İlgili kişilerin veri sorumlusuna başvurmadan doğrudan Kurula şikayet yoluna gitmesi mümkün değildir. İlgili kişilerin, genel hükümlere göre adli yargıda tazminat veya ceza yargılaması bakımından ilgililerin Türk Ceza Kanununa göre cezalandırılmaları için Savcılığa suç duyurusunda bulunma hakları saklı tutulmuştur. Başvuru yoluna gitmenin zorunlu, şikâyet yoluna gitmenin ise ihtiyari olması sebebiyle, başvurusu Veri Sorumlusu tarafından zımnen veya açıkça reddedilen ilgili kişinin bir yandan Kurula şikâyette bulunabilmesi, diğer yandan doğrudan adli yargı yoluna gidebilmesi mümkün olacaktır. Hatta Kurul’a şikayet etmeden de adli yargı yolu tercih edilebilir. Kurul’a şikayet ihtiyari olup, şikayetin önemi Kurul’a şikayet edilmeden İdari Yargıda hak aramanın yani İdare Mahkemelerinde dava açılmasının mümkün olmaması sebebiyledir. İlgili kişinin Kurula şikayette bulunmasında öngörülen süre, veri sorumlusunun cevabını öğrendiği tarihten itibaren otuz ve her hâlde başvuru tarihinden itibaren altmış gündür. Kanunun 15. maddesiyle, Kurul tarafından yapılacak incelemenin usul ve esasları düzenlenmiştir. Buna göre, Kurul, şikâyet üzerine veya ihlal iddiasını öğrenmesi halinde resen, görev alanına giren konularda gerekli incelemeyi yapabilecektir. Bu inceleme, şikâyete ya da resen öğrenilen ihlal iddiasına münhasır olacaktır. Kurul’ca Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun 6. maddesinde belirtilen şartları taşımayan ihbar ve şikâyetler incelemeye alınmamaktadır. Kanunda Kurulun, şikâyet üzerine yapacağı inceleme sonunda cevap vermesi öngörülmüş, şikâyet tarihinden itibaren altmış gün içinde herhangi bir cevap verilmezse talebin reddedilmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre, şikâyet tarihinden itibaren altmış günlük sürenin geçmesiyle ilgili kişinin idari yargıda dava açma süresi başlayacaktır. Kurulun, şikâyet üzerine yapacağı inceleme ile ilgili olarak altmış günlük süre içerisinde bir cevap vermesi öngörülmüş ise de, resen yapacağı incelemeler yönünden herhangi bir süre öngörülmemiştir. Kurul 60 gün geçse de konuyu incelemeye devam ederek incelemesi sonucunda bir karar verip durumu ilgili kişiye ve veri sorumlusuna bildirir. Kurul, şikâyet üzerine veya resen yapılacak inceleme sonucunda, Kanun hükümlerinin ihlal edildiği kanaatine varırsa, tespit ettiği hukuka aykırılıkların ilgili veri sorumlusu tarafından giderilmesine karar verir ve kararı ilgililere tebliğ eder. Bu karar, tebliğden itibaren gecikmeksizin ve en geç otuz gün içinde veri sorumlusu tarafından yerine getirilecektir. Ayrıca Kurul’a, telafisi güç veya imkânsız zararların doğması ve açıkça hukuka aykırılık şartlarının birlikte gerçekleşmesi halinde, nihai karardan önce veri işlenmesinin veya verinin yurtdışına aktarılmasının tedbiren durdurulmasına karar verme yetkisi verilmiştir. Bu durum İdari Yargılama Usulündeki yürütmeyi durdurma kararları gibi olup, veri sorumlusu bu karara da uymak ve uygulamakla yükümlüdür. İlgili kişi ya da Veri Sorumlularının, Kurul’ca verilen kararlara karşı idare mahkemelerinde dava açabilmeleri mümkündür. |
ŞİKAYET HALİNDE NE YAPMALISINIZ?
1. Kişisel veri sahibi şikayetinin yapıldığının Kurul tarafından veri sorumlusuna bildirilmesiyle süreç başlar.
2. Şikayet derhal (varsa) Kişisel Verilerin Korunması Komitesi Sekreteryası veya Komite yok ise bu konuda görevlendirilmiş çalışan ya da yetkiliye iletilir.
3. İlgili şikayet hakkındaki önceki aşamada oluşmuş "başvuru dosyası" Komitede veya yetkili kişi tarafından yeniden değerlendirilir. Şikayet konusu hakkında hukuki yanları da incelenmek ve hukuki görüş alınmak üzere konu hemen hukuk müşavirine de iletilir. Konunun tazminat ve suç hukuku boyutlarının değerlendirilmesi mutlaka yapılmalıdır.
4. Komite veya yetkili kişi ve hukuk müşaviri konuyla ilgili gereken değerlendirmeleri yaparak ve konu hakkında yönetim organını da bilgilendirerek bu konuda Kurul’un talep ettiği bilgi ve belgeler Kurul’a süresi içinde iletilir.
6. Şikayet hakkında Şirkette alınması gereken tedbir var ise komite veya yetkili kişi gereken tedbirleri görüşür ve yerine getirir.
7. Şikayete neden olan ihlali gerçekleştiren kişi veya kişiler konu hakkında detaylı olarak bilgilendirilerek komite veya yetkili kişi ve Hukuk müşavirinin görüşüne ve ihlalin boyutuna göre disiplin cezası ile cezalandırılacağı gibi, en azından yazılı olarak ikaz edilirler.
8. Kurul tarafından 60 gün içinde bir karar verilir ise kararın gereği tebliğden itibaren 30 gün içinde yerine getirilir. Bu kararların uygulanmaması ayrı bir para cezası gerektireceğinden bu kararların veri sorumlusu tarafından yerine getirilmeme imkanı yoktur. Her ne kadar bu karara karşı idari dava açılabilecek ise de 30 günlük süre içinde İdari Yargı yerlerinden yürümeyi durdurma kararı alınamayacağı için kararlar süresi içinde uygulanmalıdır.
Kurul inceleme sırasında tedbir mahiyetinde veri işlenmesi veya aktarılmasının durdurulmasına da karar verebilir. Bu durumda veri sorumlusu ya da işleyen bu kararı yerine getirmek zorundadır.
Kurul 60 gün içinde şikayeti sonuçlandırmasa da veya Şikayete dair yazılı bir cevap verse de incelemesini sürdürebilir. Bu nedenle Kurul tarafından inceleme neticeleninceye kadar Kurul tarafından talep edilen bilgi ve belgeler verilen süreler içinde komite veya yetkili kişi tarafından ve Hukuk Müşavirinin de görüşü alınmak suretiyle Kurula sunulmalıdır.
9. Şikayet hakkında Kurul tarafından alınan kararın hukuka aykırı olduğu düşüncesinde olunması halinde kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde karara karşı idare mahkemesinde dava açılabilir.
Mevzuat
1- 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu
Kurula şikâyet
MADDE 14- (1) Başvurunun reddedilmesi, verilen cevabın yetersiz bulunması veya süresinde başvuruya cevap verilmemesi hâllerinde; ilgili kişi, veri sorumlusunun cevabını öğrendiği tarihten itibaren otuz ve her hâlde başvuru tarihinden itibaren altmış gün içinde Kurula şikâyette bulunabilir.
(2) 13 üncü madde uyarınca başvuru yolu tüketilmeden şikâyet yoluna başvurulamaz.
(3) Kişilik hakları ihlal edilenlerin, genel hükümlere göre tazminat hakkı saklıdır.
Şikâyet üzerine veya resen incelemenin usul ve esasları
MADDE 15- (1) Kurul, şikâyet üzerine veya ihlal iddiasını öğrenmesi durumunda resen, görev alanına giren konularda gerekli incelemeyi yapar.
(2) 1/11/1984 tarihli ve 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen şartları taşımayan ihbar veya şikâyetler incelemeye alınmaz.
(3) Devlet sırrı niteliğindeki bilgi ve belgeler hariç; veri sorumlusu, Kurulun, inceleme konusuyla ilgili istemiş olduğu bilgi ve belgeleri on beş gün içinde göndermek ve gerektiğinde yerinde inceleme yapılmasına imkân sağlamak zorundadır.
(4) Şikâyet üzerine Kurul, talebi inceleyerek ilgililere bir cevap verir. Şikâyet tarihinden itibaren altmış gün içinde cevap verilmezse talep reddedilmiş sayılır.
(5) Şikâyet üzerine veya resen yapılan inceleme sonucunda, ihlalin varlığının anlaşılması hâlinde Kurul, tespit ettiği hukuka aykırılıkların veri sorumlusu tarafından giderilmesine karar vererek ilgililere tebliğ eder. Bu karar, tebliğden itibaren gecikmeksizin ve en geç otuz gün içinde yerine getirilir.
(6) Şikâyet üzerine veya resen yapılan inceleme sonucunda, ihlalin yaygın olduğunun tespit edilmesi hâlinde Kurul, bu konuda ilke kararı alır ve bu kararı yayımlar. Kurul, ilke kararı almadan önce ihtiyaç duyması hâlinde, ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerini de alabilir.
(7) Kurul, telafisi güç veya imkânsız zararların doğması ve açıkça hukuka aykırılık olması hâlinde, veri işlenmesinin veya verinin yurt dışına aktarılmasının durdurulmasına karar verebilir.