İşyeri İle Birlikte İş Sözleşmesi Devri İşlemleri ve Prosedürü
İş Sözleşmesinin İşyeri ile Birlikte Devri Nedir?
Bu sözleşme hazırlanırken şu hususlara dikkat edilir :
Normal koşullarda, İş sözleşmesinin devri sözleşmesinin geçerli olması için devir sırasında çalışanın yazılı onayının alınması gerekir, her ne kadar işyeri değişmemekte, yapılan iş değişmemekte ise de muvafakat alınması gerekmektedir. Yargıtay iş sözleşmesi kurulurken alınan muvafakat veya toplu iş sözleşmesinde yer alan hükümleri geçersiz saymaktadır. Ancak, sözleşme işyeri ile birlikte devrolmakta ise bu durumda işyeri devrinin hükümlerinin uygulanması gündeme gelecektir.
Esasen, devreden işveren ile çalışan arasındaki iş sözleşmesinin uygulaması sona ermekte, iş sözleşmesi ile ilgili tüm hak ve yükümlülükler devralan işverene geçmektedir. Bu nedenle eğer ayrı br devir sözleşmesi yapılmakta ise sözleşmeye, çalışanın devreden işverenini ibra ettiğine dair madde konulmasına fayda vardır. Bu durumda İş Kanunundaki genel işyerinin devrindeki şartları farklı hale getirmek mümkün olabilecektir.
Çalışan işyeri ve iş sözleşmesinin devralana devrinden sonra aynı sözleşmeyle devralana bağlı olarak çalışacaktır.
İş sözleşmesinin devri, fesih işlemi olmasa da işyeri veya işveren değiştiği için sadece Sosyal Güvenlik Kurumuna çıkışın verilmesi nedeni ile giriş-çıkış bildiriminin yapılması gerekir. İş yerinin/sözleşmesinin devri ile işçinin çalıştığı iş kolu değişiyor ise, toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili sendikanın belirlenmesi açısından işe giriş- çıkış bildiriminin Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirilmesi uygun olacaktır.
O nedenle sözleşme içeriğine dönecek olur isek, devralan işveren ile devreden işveren bu kanuni sonuçları bilerek aralarındaki rücu ilişkisi ile ilgili şartları dikkatlice oluştururlar. Eski işverenin sorumluluğu belli bir süre ile işçilik, kendinde geçen süre kadar da kıdem bakımından yasada düzenlendiğine göre, rücu ilişkisinin konusu da en başta bu konular olmalıdır. Ayrıca, eski işverende geçen sürelere ilişkin SGK prim sorumluluğu, meslek hastalığı sorumluluğu iki yıl olan kanuni süreden daha fazla bir süre rücu sorumlulukları bu sözleşmelerde düzenlenebilir.
İş Sözleşmesinin İşyeri ile Birlikte Devri İşlemleri Nasıl Yapılır?
İş sözleşmesinin işyeri ile birlikte devredileceği bilgisinin işyerinin personel işleri ile görevli birimine bildirilmesi ile prosedür başlar.
1. İş sözleşmesinin devri ve anlaşılan diğer hususları içeren sözleşme işyerinin personel işleri ile görevli birimince hazırlanır.
2. İş sözleşmesini devreden işveren, devralacak işveren ve çalışan bir araya gelir. İş sözleşmesinin işyerinden bağımsız olarak devri sırasında çalışanın yazılı rızasının alınması zorunludur. Yazılı rıza, iş sözleşmesinin devri sözleşmesine çalışanın imza atması ile mümkün olabileceği gibi, sözleşme imzalandıktan sonra çalışandan alınacak yazılı bir muvafakatname ile de mümkündür. (önerimiz sözleşmeyi çalışanın da imza etmesi olacaktır.) İş sözleşmesinin devri sözleşmesi; devreden, devralan ve çalışan tarafından imzalanır ve birer nüshaları taraflara verilir, bir nüshası çalışanın özlük dosyasında saklanır. (Örnekler, İş Sözleşmesinin Devrine dair sözleşme ; İş Sözleşmesinin Devrine Dair muvafakatname)
Ancak, işyeri ile birlikte yapılan iş sözleşmesi devirlerinde çalışandan muvafakat almak yasal olarak gerekli değildir. Biz, yine de mümkün ve ciddi bir iş yükü getirmemekte ise, işyeri ile birlikte iş sözleşmesi devrinde de çalışandan muvafakat alınmasının faydalı olacağını düşünüyoruz.
2. 1. İş Sözleşmesi işyeri ile birlikte devrediliyorsa ise, işyerindeki mevcut araç, gereç, makine, tesisat, bina, teknoloji vb iş malzemelerinin de devralan işverene teslim edildiğine dair tutanak düzenlenir.
2.3.Devreden işverende geçen süreler bakımından çalışandan ibraname alınması uygundur ve faydalıdır. (Ref. İş İlişkisi Devam Ederken İbraname Alma)
3. İş Sözleşmesinin İşyeri İle Birlikte Devredilmesinden Sonra Devralan İşverence İzlenecek Prosedür
3.1. Çalışana yeni işveren olarak işyeri usulüne uygun özlük dosyasında bulunması gereken her türlü evrak tamamlatılır. (önceden mevcut evrakların kontrolü yapılır.)
3.2. Çalışan ile iş sözleşmesi mevcut değil ise işyerinin personel işleri ile görevli birimince hazırlanarak çalışana imzalatılır.
3.3. Çalışana fazla çalışma yapacağına dair muvafakat ile telafi edici çalışma ve denkleştirme çalışmasına dair muvafakatname imzalattırılır.
3.4. Yeni işveren olarak bir değişiklik yapılacak ise çalışana değişecek olan işyerinde yürürlükte bulunan yönetmelikler ve çalışanın görevi ile ilgili talimatlar imzalattırılır.
3.5. İşveren değişmiş olduğu için SGK bildirimi yapılır. (Bu bildirim devirden itibaren en geç 10 gün içinde yeni işveren tarafından yapılacaktır.)
Mevzuat
İşyerinin veya bir bölümünün devri
Madde 6 - İşyeri veya işyerinin bir bölümü hukukî bir işleme dayalı olarak başka birine devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer.
Devralan işveren, işçinin hizmet süresinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlüdür.
Yukarıdaki hükümlere göre devir halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır.
Tüzel kişiliğin birleşme veya katılma ya da türünün değişmesiyle sona erme halinde birlikte sorumluluk hükümleri uygulanmaz.
Devreden veya devralan işveren iş sözleşmesini sırf işyerinin veya işyerinin bir bölümünün devrinden dolayı feshedemez ve devir işçi yönünden fesih için haklı sebep oluşturmaz. Devreden veya devralan işverenin ekonomik ve teknolojik sebeplerin yahut iş organizasyonu değişikliğinin gerekli kıldığı fesih hakları veya işçi ve işverenlerin haklı sebeplerden derhal fesih hakları saklıdır.
Yukarıdaki hükümler, iflas dolayısıyla malvarlığının tasfiyesi sonucu işyerinin veya bir bölümünün başkasına devri halinde uygulanmaz.
2- 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu :
İşyerinin tamamının veya bir bölümün devri
Madde 428 İşyerinin tamamı veya bir bölümü hukuki bir işlemle başkasına devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan hizmet sözleşmeleri, bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer.
İşçinin hizmet süresine bağlı hakları bakımından, onun devreden işveren yanında işe başladığı tarih esas alınır.
Yukarıdaki hükümlere göre devir hâlinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan, devreden ve devralan işveren müteselsilen sorumludurlar. Ancak, devreden işverenin bu yükümlülüklerden doğan sorumluluğu, devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır.
Sözleşmenin Devri
Madde 429- Hizmet sözleşmesi, ancak işçinin yazılı rızası alınmak suretiyle, sürekli olarak başka bir işverene devredilebilir.
Devir işlemiyle, devralan, bütün hak ve borçları ile birlikte, hizmet sözleşmesinin işveren tarafı olur. Bu durumda, işçinin, hizmet süresine bağlı hakları bakımından, devreden işveren yanında işe başladığı tarih esas alınır.