İşe İade Şeklinde İşe Giriş İşlemleri

İşe İade Şeklinde İşe Giriş İşlemleri Nasıl Uygulanır?

1- Personelin işe iadesinin  doğru  ve hukuka uygun olarak gerçekleşmesi için, arabulucu sürecinde işe iade konusunda anlaşılmış ise belirtilen işe başlama tarihine göre işe iade işlemleri yani işe başlatma gerçekleştirilmelidir. Ancak, konu yargıya taşınmış ise,  feshin geçersizliğine dair verilen mahkeme kararının İstinaf Mahkemesi/Yargıtay tarafından onanması ve onama kararının işverenliğe/(varsa) vekile tebliğ edilmesi gereklidir. 

2- Arabulucu anlaşmasına göre işe iadede kararlaştırılan gün işe başlama günüdür. Personel o gün işe gelmiş olmalıdır, işe başlatma o gün yapılmalıdır. Anlaşmada kararlaştırılan günde işe başlamayan personel bakımından, tutanak tutulmalı, işe davet yapılmalıdır, savunma istenmeli ve işe başlamaması halinde iş akdinin bu kez işe başlamama(devamsızlık) sebebiyle sona erdirileceği ihtar edilmelidir (Ref. Devamsızlık Prosedürü) . Yargı yolunda ise, Personel kesinleşen mahkeme kararının kendisine tebliğinden itibaren işe başlamak için 10 (on) işgünü içinde işverenliğe yazılı olarak başvurmalıdır. Bu nedenle öncelikle işçi tarafından işe iade başvurusunun süresinde yapılıp yapılmadığına dikkat ediniz. Personelin işe iade başvurusu süresinde değil ise, yasal olarak yapmanız gereken ve üzerinize düşen bir yükümlülük yoktur.

3- Personelin işe iade başvurusu yukarıda belirtilen yasal koşulları taşıyor ise, başvurudan itibaren 1 (bir) ay içinde personelin işe başlatılması gerekmektedir. Personele göndereceğiniz (İşe İade Şeklinde İşe Giriş İşlemleri işe davet yazısı) nın yazılı olması, 1 aylık süreye uygun hareket ettiğinizi ispat etmek bakımından mutlaka tavsiye olunur. 

İşe iade yoluyla yeniden işe başlatmada SGK girişi gerekmez. Ne var ki, daha evvel yapılmış olan çıkış işleminin iptal edilmesi zorunludur. Bu işlem işe başlatma gününde yapılmalıdır. 

4- Mahkeme kararı gereği işe iade olunan personele feshin geçersizliğine ilişkin kararın kesinleştiği tarihe dek boşta geçen sürenin en çok 4 ayının ücret vs. haklarını ödeyiniz. Arabulucu anlaşması yoluyla işe iade bakımından ise anlaşmada kabul edilmiş olan boşta geçen süreler ücretini ödeyiniz.  

5- Personelin Mahkeme kararına göre süresinde yaptığı işe iade başvurusuna rağmen, işe başlatmaz iseniz, personele mahkeme kararında geçen miktarda iş güvencesi (işe başlatmama) tazminatını ödemeniz gerekir.

6- İş akdinin feshedilmesi üzerine personele ihbar/kıdem tazminatı ödenmişse, işe başlatma halinde bunları iş güvencesiyle ilgili ödenecek olan boştaki süre ücretinden mahsup ediniz. Bu mahsubu mutlaka bir tutanak veya protokol ile ve personelin imzası ile gerçekleştiriniz. Eğer geçersiz sayılan fesih işlemine ilişkin (ihbar tazminatı, kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti vs diğer mali haklara ilişkin) ödeme yapılmadan işe başlama gerçekleşiyor ise, bu takdirde ödeme yapılmayacağına, sadece boşta geçen süreler ve varsa arabuluculuk anlaşmasında kararlaştırılmış başkaca kalemlerin ödeneceği, ancak, diğer ödemelerin artık iş akdi feshedilmemiş kabul edildiği için gerçekleşmesi gerekmediği konusunda personelin de imzası ile tutanak tutunuz veya durumu protokol altına alınız. (Örnek, İşe İadenin  Mali Sonuçlarına Dair Tutanak)

7- Personele yaptığınız her ödeme karşılığında ibraname almayı unutmayınız. (İş İlişkisi devam ederken ibraname)

8- Personelin işyerinde olmadığı süreyi dikkate alarak  ve bunun yasal anlamda olmasa bile fiili anlamda bir askıya alınmış iş akdini yeniden canlandırma gibi kabul ederek, bazı şahsi hal ve işyeri evrakının değişmesi ihtimaline binaen,  işe yeniden başlatmaya ilişkin uygun özlük dosyası evrakını tamamlatınız. (Ref. Askıya alınmış iş akdinde işe yeniden devam şeklinde işe giriş işlemleri prosedürü)

Mevzuat 

1- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

2- 4857 sayılı İş Kanunu

1- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu :

Sigortalı bildirimi ve tescili

Madde 8 - (DEĞİŞİK FIKRA RGT: 08.05.2008 RG NO: 26870 KANUN NO: 5754/6)
İşverenler, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Ancak işveren tarafından sigortalı işe giriş bildirgesi;

a) İnşaat, balıkçılık ve tarım işyerlerinde işe başlatılacak sigortalılar için, en geç çalışmaya başlatıldığı gün,

b) Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalıştırılanlar ile Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilecek işyerlerinde; ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde çalışmaya başlayan sigortalılar için, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç söz konusu bir aylık sürenin dolduğu tarihe kadar,

c) Kamu idarelerince istihdam edilen 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre işsizlik sigortasına tabi olmayan sözleşmeli personel ile kamu idarelerince yurt dışı görevde çalışmak üzere işe alınanların, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde,

Kuruma verilmesi halinde, sigortalılık başlangıcından önce bildirilmiş sayılır.

Sigortalılar, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde, sigortalı olarak çalışmaya başladıklarını Kuruma bildirirler. Ancak, sigortalının kendini bildirmemesi, sigortalı aleyhine delil teşkil etmez.

(DEĞİŞİK FIKRA RGT: 08.05.2008 RG NO: 26870 KANUN NO: 5754/6)
(DEĞİŞİK İBARE RGT: 25.02.2011 RG NO: 27857 MÜKERRER KANUN NO: 6111/27) (GEÇER. TAR.: 01.10.2008) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendinde bulunanlar hariç olmak üzere diğer alt bentleri kapsamında sigortalı sayılan kişilerden köy ve mahalle muhtarları için seçildiklerine ilişkin mazbatalarını ilgili seçim kurulundan aldıkları tarihten, sigortalılıkları vergi mükellefiyetlerinin başladığı tarihten başlayan sigortalılar için vergi mükellefiyeti işleminin tesis tarihinden itibaren iki ayı geçmemek üzere ilgili vergi dairesince vergi mükellefinin işe başlama işlemlerinin tekemmül ettirildiği tarihten ve diğerleri için 7 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıcından; (4) numaralı alt bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için ise kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıt tarihinden itibaren kendi mevzuatına göre kayıt veya tescili yapan ilgili kurum, kuruluş ve birlikler, vergi daireleri ve (DEĞİŞİK İBARE RGT: 25.02.2011 RG NO: 27857 MÜKERRER KANUN NO: 6111/27) (GEÇER. TAR.: 01.10.2008)  Esnaf ve Sanatkâr Sicil Müdürlüğü sigortalı işe giriş bildirgesi düzenleyerek Kuruma vermekle yükümlüdür. 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde sayılanların bildirimleri en geç 15 gün, (4) numaralı alt bendinde sayılanların bildirimleri ise en geç bir ay içinde yapılır. Ayrıca 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendinde sayılanların kendileri tarafından da sigortalılık bildirimleri yapılabilir. 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirtilenlerin ise çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde tescil eden kuruluş tarafından Kuruma bildirilmesi zorunludur. Kurum bu bildirimlerden itibaren bir ay içinde tescili yapılan kişilere, sigortalılık hak ve yükümlülüklerinin başladığını bildirir.

(MÜLGA FIKRA RGT: 08.05.2008 RG NO: 26870 KANUN NO: 5754/6)

(DEĞİŞİK FIKRA RGT: 08.05.2008 RG NO: 26870 KANUN NO: 5754/6)
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri çalıştıracak işverenler, bu kapsamda ilk defa veya tekrar çalıştırmaya başlattıkları kişileri, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıcından itibaren, onbeş gün içinde sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlüdürler. Aynı kamu idaresinin farklı birimleri arasındaki naklen tayin ve görevlendirmelerde bildirim yapılmaz.

(MÜLGA FIKRA RGT: 08.05.2008 RG NO: 26870 KANUN NO: 5754/6)

Kamu idareleri ile bankalar, Kurumca sağlanacak elektronik altyapıdan yararlanmak suretiyle, Kurumca belirlenecek işlemlerde, işlem yaptığı kişilerin sigortalılık bakımından tescilli olup olmadığını kontrol etmek ve sigortasız olduğunu tespit ettiği kişileri, Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.

Bu maddenin ikinci ve beşinci fıkraları hariç olmak üzere, diğer fıkralarında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen ilgililer hakkında, 102 nci madde hükümlerine göre idari para cezası uygulanır.

Sigortalı işe giriş bildirgesinin şekli ve içeriği, bildirgenin verilme yöntemleri ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

2- 4857 sayılı İş Kanunu :

Feshin geçerli sebebe dayandırılması

Madde 18 - Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. (EKLENMİŞ CÜMLE RGT: 11.09.2014 RG NO: 29116 MÜKERRER KANUN NO: 6552/2) Yer altı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmaz.

Altı aylık kıdem hesabında bu Kanunun 66 ncı maddesindeki süreler dikkate alınır.

Özellikle aşağıdaki hususlar fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz:

a) Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak.

b) İşyeri sendika temsilciliği yapmak.

c) Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip (EKLENMİŞ İBARE RGT: 28.02.2009 RG NO: 27155 MÜKERRER KANUN NO: 5838/32) veya yükümlülüklerini yerine getirmek için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak.

d) Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler.

e) 74 üncü maddede öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek.

f) Hastalık veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen bekleme süresinde işe geçici devamsızlık.

İşçinin altı aylık kıdemi, aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilir. İşverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenir.

İşletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri hakkında bu madde, 19 ve 21 inci maddeler ile 25 inci maddenin son fıkrası uygulanmaz.

Fesih bildirimine itiraz ve usulü

Madde 20 - İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde dava açabilir. (İPTAL EDİLEN BÖLÜM ANY. MAH. 19.10.2005 T. 2003/66 E. 2005/72 K. RGT: 24.11.2007 RG NO: 26710)  Taraflar anlaşırlarsa uyuşmazlık aynı sürede özel hakeme götürülür.

Feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.

Dava seri muhakeme usulüne göre iki ay içinde sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın temyizi halinde, Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir.

(İPTAL EDİLEN FIKRA ANY. MAH. 19.10.2005 T. 2003/66 E. 2005/72 K. RGT: 24.11.2007 RG NO: 26710) 

Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları

Madde 21 - İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.

Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminat miktarını da belirler.

Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir.

İşçi işe başlatılırsa, peşin olarak ödenen bildirim süresine ait ücret ile kıdem tazminatı, yukarıdaki fıkra hükümlerine göre yapılacak ödemeden mahsup edilir. İşe başlatılmayan işçiye bildirim süresi verilmemiş veya bildirim süresine ait ücret peşin ödenmemişse, bu sürelere ait ücret tutarı ayrıca ödenir.

İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. İşçi bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur.

Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri sözleşmeler ile hiçbir suretle değiştirilemez; aksi yönde sözleşme hükümleri geçersizdir.