Geçici İşçiden İbra Alma
Geçici İşçiden İbra Alma Nedir?
İşin devamı sırasında yapılan ve geçici işçinin ibrasını gerektiren ödemeler ile ilgili asıl işveren de ödemeyi yapmış olsa da geçici işveren olarak geçici iş ilişkisiyle çalışandan ibra almakta fayda vardır. Örneğin bir iş kazası, alt işveren kadar asıl işvereni de ilgilendirir veya bir meslek hastalığında da aynı şey söz konusudur.
Geçici işçinin asıl işverenin ibra almış olması geçici işvereni %100 sorumluluktan kurtarmaz. Geçici işveren ile asıl işveren pek çok konuda müteselsilen sorumlu iseler de, müteselsil sorumlulardan birinin ibra edilmiş olması diğerinin de %100 ibra edildiği anlamına gelmez.
Bu nedenle, ibra konusu olay bakımından ya asıl işveren ile yapılan ibra sözleşmesine geçici işveren de dahil olmalı, yada ayrıca bir ibrayı geçici işçiden almalıdır. İş akdi devam ederken çalışanın avukatının ibraya katılması gerekir.
İbrada mutlaka geçici işçi olduğu, ibra edilen sürenin sadece geçici işveren yanında çalışılan süre ve bu süredeki bir olay ile ilgili ibra yapıldığı hususları belirtilmelidir.
Devamını GörGeçici İşçiden İbra Nasıl Alınır?
İşin devamı sırasında yapılan ibra gerektiren ödemeler ile ilgili geçici işçinin asıl işvereni ödemeyi yapmış olsa da geçici işveren olarak ilgili çalışandan da ibra almakta fayda vardır. Ancak ibra sözleşmesine açıkça çalışanın geçici işçi olduğu ve geçici işverenin ibra edildiğini belirtmek gerekir.
İş akdi devam ederken veya iş akdi sona ererken veya geçici iş ilişkisi sona ermiş ise geçici işçiden ibra almanızın faydalı olacağını hatırlayarak;
Prosedür Adımları:
1. İşin devamı sırasında, asıl işveren olsaydınız ibra alacağınız bir durum, olay meydana gelmiş ise ibra almanız gerektiğini kabul ediniz. Başka bir işveren çalışanı da olsa bir iş kazası ile ilgili olarak asıl işvereninin yanında sizi de ibra etmiş olmalıdır. Zira geçici işveren ile asıl işveren müteselsil sorumlu oldukları konular bakımından asıl işverenin ibra edilmiş olmasının mutlaka geçici işvereni %100 ibra anlamına gelmediğini bilmelisiniz. O nedenle, asıl işverenin işin devamı sırasında aldığı ibra metnine sizin de eklenmenizi sağlamanız aynı fonksiyonu yerine getirecektir. (Ref. İşin Devamı Sırasında İbra Alma Prosedürü)
2. Eğer asıl işverenden ayrı bir ibra sözleşmesi yapacak iseniz;
2.1. İbra hangi kalemleri, hangi olayı kapsamakta ise açıkça yazmasında fayda vardır. (Örnekler, İşin Devamı Sırasında Geçici Çalışandan Alınan İbra Örneği)
2. 2. İbra konusu hak ile siz veya asıl işveren tarafından çalışana yapılan ödeme arasında büyük bir fark var ise bu durumda yapılan ödeme makbuz hükmündedir. Bu nedenle, yapılan ödeme ile ibra konusu hak arasında adil bir oran olup olmadığını kontrol ediniz.
2.3. Her halukarda çalışanın avukatının ibrayı imzalamasının daha sonra ek taleplerde bulunmasının önünü kesmenin en garanti yolu olduğunu hatırlayınız ve ibraya çalışan ve avukatının birlikte atmasını sağlayınız.
2.4. Alınan ibrayı konunun ilgili olduğu diğer evrak ile birlikte geçici işveren işçisi özlük dosyasına kaldırınız.
3.İş Akdi Sona Ererken İbra alınacak ise ;
Asıl işverenin (özel istihdam bürosu) çalışanı sizin geçici işçiniz de olsa eğer çalışanın iş ilişkisinin sizin işyerinizdeyken sona erdiğini biliyorsanız ibra almanızda yarar görüyoruz. Ancak ibra sözleşmesinde açıkça çalışanın geçici çalışan olduğu ve sizin geçici işveren olarak ibra edildiğinizi belirtmek gerekir.
3.1. İş akdinin sona ermesinden itibaren bir ayın geçip/ geçmediğini kontrol ediniz. (Akdin sona erme tarihi ile ibra arasında bir aylık süre yok ise ibra geçersizdir-yok hükmündedir.)
Bu şartı sağlamadan geçerli olduğu tartışılabilecek bir ibra almanın tek yolu ibra metnini çalışanın avukatı huzurunda ve onun da imzasını alarak yapmaktır. Çalışan gerçekten ibra vermek istiyor ise kendisiyle birlikte avukatının imza atmasında bir sakınca görmeyecektir. Hal böyle oluncada bir aylık süreden kendi isteği ile vazgeçen çalışan ve vekil ve de meydana gelen ve geçersiz olduğu bilerek yapılmasına rağmen ifa edilen bir ibradan sonra, hala geçersizliği savunmak hakkın kötüye kullanılması yasağı ile karşılaşacaktır. İbranameye bir avukatın imza atması, aynı zamanda ibranın taşıyabileceği diğer riskleri de bertaraf edecektir. Ancak bu durum ibranamede her şey yazılabileceği,kabul edilebileceği anlamında da geniş yorumlanmamalıdır.
3.2. Yazılı olarak hazırladığınız ibra metninizde sizde geçen süreleri de belirterek, tüm kalemleri asıl işveren de ödemiş, ödeyecek olsa ibra edilecek alacak kalemlerinin(ad ve tutar) eksiksiz olarak belirlendiğini kontrol ediniz ve bunları tutar olarak bordro ile de karşılaştırınız.
3.3. İbra eden ve ibra edilenin bilgilerini tam olarak yazıldığını dikkatle kontrol ediniz. TCKN girmeyi ihmal etmeyiniz.
3.4. İbranamenin ilişkin olduğu geçici iş ilişkisi - geçici işverenlik başlangıcı ve sona erme tarihini girerek ibranamenin eşleştirilmesini ve bu tür hatalar sebebiyle geçersizliğinin ileri sürülmesi riskini bertaraf ediniz. Çelişkili ifadeler olup olmadığını dikkatle kontrol ediniz. Ya da “işverenimi gayri kabili rücu ibra ederim” diyen bir çalışana ibranamenin altına “yasal haklarım saklıdır” gibi bir şerh yazdırılmamalıdır. Zira çelişen bu ifadeler ibranameyi tamamen geçersiz kılar, avukat huzurunda da imzalanmış olsa doğruluğu ve içeriği tartışmaya açılır.
Gerekli ise sosyal güvenlik primleri konusu da ibraya dahil olabilecektir. Eğer SGK ya bildirilmiş gün sayısında sorun var ise ibranamede “ SGK bildirimlerimi ve gün sayımı kontrol ettim” İbaresi mutlaka yer almalıdır.
Koşulları var ise İş arama izninin kullandırıldığı ibraya yazılabilir, uygulamada hiç rastlanılmamış olmakla birlikte, eğer bu izin kullanılmadan çalışılmış ise %50 zamlı ödeme talep edilmesi mümkündür. Dolayısıyla ibra metnine bu hakkın eksiksiz kullanıldığına dair ibare eklenmesi faydalıdır.
3.5. Çalışana, okudum, anladım ibarelerini el yazısı ile yazdırarak ad soyad ve imzasını alınız.
3.6. İbranın tamamen veya kısmen hükümsüz kalmaması bakımından ödemelerin banka yoluyla ve eksiksiz olarak yapıldığından emin olunuz.
3.7. İmza edilmiş olan ibranameyi özlük dosyasına kaldırınız.
Geçici İşçiden İbra Alma
Mevzuat
Ceza koşulu ve ibra
Madde 420- Hizmet sözleşmelerine sadece işçi aleyhine konulan ceza koşulu geçersizdir.İşçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması, ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sonaermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması, ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması şarttır. Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüzdür. Hakkın gerçek tutarda ödendiğini ihtiva etmeyen ibra sözleşmeleri veya ibra beyanını muhtevi diğer ödeme belgeleri, içerdikleri miktarla sınırlı olarak makbuz hükmündedir. Bu hâlde dahi, ödemelerin banka aracılığıyla yapılmış olması zorunludur. İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri, destekten yoksun kalanlar ile işçinin diğer yakınlarının isteyebilecekleri dâhil, hizmet sözleşmesinden doğan bütün tazminat alacaklarına da uygulanır.