Geçerli Sebepler Davranış ve Yetersizlik Feshi Kontrol Listesi
Geçerli Sebepler Davranış ve Yetersizlik Feshi Kontrol Listesi Nasıl Yapılır?
Aşağıdaki soruları cevaplayarak ilgili adımlardaki riskinizi ölçmeye ve gidermeye çalışınız;
- Davranış veya yetersizlik bir tutanağa bağlanmak suretiyle tartışmasız bir şekilde tespit edilmiş mi? Cevap hayır ise önce ilgili prosedürlere uygun olarak bu tespitin gerçekleşmesini sağlayınız. Cevap evet ise ilerleyiniz. Tutanaklar usulünce tutulmuş ve imzalı olmalıdır. Hatta ilgili huzurunda tutulan veya ilgiliye tebliğ edilmiş tutanaklar delil niteliği bakımından tercih edilmelidir.
- Feshe neden göstereceğiniz/gösterdiğiniz neden (davranış veya yetersizlik) sözleşmede, işyeri yönetmeliğinde ve diğer tüm işyeri iş ilişkisi evrakı içeriğinde bir uygunsuzluk olarak sayılan bir hal midir? Evet ise ilerleyiniz. Hayır ise durumu yeniden değerlendirerek bu kaynaklarda yer almasa dahi hakkın kötüye kullanılması, hayatın olağan akışı gereğince çekilmesi katlanılması beklenmeyen bir hal olup olmadığından emin olunuz. Cevabınız hayır ise bu feshi gerçekleştirmeyiniz.
- Personelinize objektif yaklaşmanız ve eşit davranmanız iş akdi sona ererken de geçerlidir. bu kritere uygun hareket ettiğinizden emin olunuz. eşitliğe aykırı ve ayrım yapan işlemler her zaman işe iade riski taşıdığı içim, eşitlik ve ayrımcılık yasağına aykırı fesih riskini almadığınızdan emin olunuz.
- Uygunsuzluk olarak tespit edilen davranış veya yetersizlik sebebiyle bir savunma alıp almadığınızı kontrol ediniz. Savunma alınmamış ise kesinlikle ilerlemeyiniz sadece bu nedenle dahi yapacağınız fesih geçersizdir. Cevap hayır ise ilgili prosedürlere uygun olarak önce savunma alıp sonra fesih adımlarını sürdürünüz. Savunma sadece dosyada kalmış bir savunma olmamalıdır. Savunma yazısı tebliğ edilmiş olmalı ve cevabı yazılı ve imzalı olmalıdır. Tebellüğden imtina durumu var ise bu durum dahi tutanağa bağlanmış olmalı ve ileriden sonradan düzenlendiği iddiaları ile karşılaşmamak bakımından savunmaya davet yazısı da noterden tebliğ edilmiş olmalıdır.
- Savunmada belirtilen hallere özellikle eğiliniz; işveren olarak üzerinize düşen bir yükümlülük veya iyiniyet kuralları gereğince göstermeniz gereken bir tolerans bulunup bulunmadığı noktasında düşününüz. Cevabınız hayır ise ilerleyiniz, cevabınız evet ise bu tespitleri feshe götürmeyiniz.
- Savunma almış olsanız dahi, durumun gerçek bir ihlal olup olmadığı noktasında titizlikle düşününüz. Ayrıca, çalışanın geçmiş performansını özlük dosyasından mutlaka kontrol ediniz. Eğer ilk kez bir ihlal söz konusu ise bu kez sadece ihtarla yetinmenizde fayda olacaktır. Daha evvel hakkında hiç olumsuz tespit olmayan ilk kez yetersizliği veya davranış uyumsuzluğu tespit edilen bir çalışanın karşılaşacağı ilk yaptırım fesih olmamalıdır. Aksi halde feshin son çara olması ilkesi karşısında uyarmadığınız, kazanmaya , öğretmeye, düzeltmeye çalışmadığınız çalışan hakkında uyguladığınız fesih geçersiz olacaktır.
- Fesih son çare olduğuna göre, tespit edilen uyumsuzluk gerçekten katlanılamaz bir hal almış mıdır? Çalışanın kazanılması, istihdam kapsamında tutulmasına bir şans daha verme olanağı var mıdır? Son kez kontrol ediniz. Cevap hayır ise feshi ilgili prosedürlere uygun olarak tamamlayınız.
- Feshi yazılı olarak gerçekleştiriniz, ilgili prosedürlere uygun şekilde mutlaka tebliğ ediniz. Yazılı olmayan ve tebliğ edilmeyen fesih usulsüzdür, sadece bu eksiklik dahi işe iade nedenidir. İşveren fesih nedenlerini yazılı olarak ve açıkça bildirmek zorundadır. Bu bir şekil şartıdır. Yazılı olmayan ve de tebliğ edilmeyen bir feshin sonucu mutlak surette işe iadedir.
Davranış veya yetersizlik bir tutanağa bağlanmak suretiyle tartışmasız bir şekilde tespit edilmiş mi? | Davranış veya yetersizlik feshin sebebi olduğuna göre bu durumun işverence kanıtlanması gerekir. Geçerli fesih için tutanaklar usulünce tutulmuş ve imzalı olmalıdır. Hatta ilgili huzurunda tutulan veya ilgiliye tebliğ edilmiş tutanaklar delil niteliği bakımından tercih edilmelidir. | İlgili prosedürlere uygun olarak bu tespitin gerçekleşmesini sağlayınız. Yazılı tutanak yok ise dayandığınız olayın gerçekleştiğini ispat edeceğiniz tanık dışında yegane deliller usulünce alınmış işyeri görüntü ve ses kayıtları olabilir. Unutmayın iş hukukunda tanık delili daha çok işçi bakımından avantaj sağlar, işveren tanıklarının ifadelerinin delil değeri çok zayıftır. |
|
Feshe neden göstereceğiniz/gösterdiğiniz neden (davranış veya yetersizlik) sözleşmede, işyeri yönetmeliğinde ve diğer tüm işyeri iş ilişkisi evrakı içeriğinde uygunsuzluk olarak sayılan bir hal midir? | Hayatın olağan akışına aykırı olmadığı sürece, iyi niyet kurallarına aykırı olmadığı sürece; işyeri kuralı, iş sözleşmesi şartı veya kanuni şart olmayan hiçbir davranış veya yetersizlik halini fesih sebebi olarak gösteremeyiz. | Sorumuzun cevabı "Hayır" ise durumu yeniden değerlendirerek bu kaynaklarda yer almasa dahi hakkın kötüye kullanılması, hayatın olağan akışı gereğince çekilmesi katlanılması beklenmeyen bir hal olup olmadığından emin olunuz. Cevabınız hala "Hayır" ise bu feshi gerçekleştirmeyiniz. |
|
Personelinize objektif yaklaşmanız ve eşit davranmanız iş akdi sona ererken de geçerlidir. Bu kritere uygun hareket ettiğinizden emin olunuz. Eşitliğe aykırı ve ayrım yapan işlemler her zaman işe iade riski taşıdığı için, eşitlik ve ayrımcılık yasağına aykırı fesih riskini almadığınızdan emin olunuz. | Fesih en son çaredir, adil olmalıdır, eşitlikçi olmalıdır. Bir çalışana müsamaha gösterip diğerine ceza vereceğiniz, kırmızı kart göstereceğiniz uygulamaları seçmekten kaçınmanızı öneriyoruz. | Eğer uygulamanızda tereddütünüz var ise fesihte riskiniz var demektir,ilerlemeyiniz. Sizin az bile olsa tereddüt ettiğiniz uygulama işverenin çok büyük olasılıkla aleyhine sonuç doğuracaktır. |
|
Uygunsuzluk olarak tespit edilen davranış veya yetersizlik sebebiyle bir savunma alıp almadığınızı kontrol ediniz. | Savunma alınmamış ise kesinlikle ilerlemeyiniz sadece bu nedenle dahi yapacağınız fesih geçersizdir. 25. maddeye göre her ne kadar bir istisna var gibi görünse de o istisnayı doğru uygulayabileceğiniz açıklıkta olaylar pek azdır, imkansız haller dışında her zaman savunma alınız. | Cevap hayır ise ilgili prosedürlere uygun olarak önce savunma alıp sonra fesih adımlarını sürdürünüz. Savunma sadece dosyada kalmış bir savunma olmamalıdır. Savunma yazısı tebliğ edilmiş olmalı ve cevabı yazılı ve imzalı olmalıdır. Tebellüğden imtina durumu var ise bu durum dahi tutanağa bağlanmış olmalı ve ileride sonradan düzenlendiği iddiaları ile karşılaşmamak bakımından savunmaya davet yazısı da noterden tebliğ edilmiş olmalıdır. |
|
Savunmada belirtilen hallere özellikle eğiliniz; işveren olarak üzerinize düşen bir yükümlülük veya iyiniyet kuralları gereğince göstermeniz gereken bir tolerans bulunup bulunmadığı noktasında düşününüz. | Unutmayın, fesih son çaredir, önce affetmeli veya alternatif yollara bakmalı, en ağır yaptırımı uygulamaktan mümkün ise kaçmalısınız. | Cevabınız hayır ise ilerleyiniz, cevabınız evet ise bu tespitleri feshe götürmeyiniz. |
|
Savunma almış olsanız dahi, durumun gerçek bir ihlal olup olmadığı noktasında titizlikle düşününüz. | Feshin son çare olması ilkesi karşısında uyarmadığınız, kazanmaya , öğretmeye, düzeltmeye çalışmadığınız çalışan hakkında uyguladığınız fesih geçersiz olacaktır. | Çalışanın geçmiş performansını özlük dosyasından mutlaka kontrol ediniz. Eğer ilk kez bir ihlal söz konusu ise bu kez sadece ihtarla veya ücret kesme cezasının uygulanması mümkün ise bu ceza ile yetinmenizde fayda olacaktır. Daha evvel hakkında hiç olumsuz tespit olmayan ilk kez yetersizliği veya davranış uyumsuzluğu tespit edilen bir çalışanın karşılaşacağı ilk yaptırım fesih olmamalıdır. |
|
Fesih son çare olduğuna göre, tespit edilen uyumsuzluk gerçekten katlanılamaz bir hal almış mıdır? Çalışanın kazanılması, istihdam kapsamında tutulmasına bir şans daha verme olanağı var mıdır? Son kez kontrol ediniz. | Fesih son çaredir, bir derece hafif olan uygulamalara odaklanın, her ihlal fesih gerektirmez! | Cevap hayır ise ve riskli bir fesih gerçekleştirmek istemiyorsanız, feshi ilgili prosedürlere uygun olarak tamamlayınız. |
|
Feshi yazılı olarak gerçekleştiriniz, ilgili prosedürlere uygun şekilde mutlaka tebliğ ediniz. | Yazılı olmayan ve tebliğ edilmeyen fesih usulsüzdür, sadece bu eksiklik dahi işe iade nedenidir. İşveren fesih nedenlerini yazılı olarak ve açıkça bildirmek zorundadır. Bu bir şekil şartıdır. Yazılı olmayan ve de tebliğ edilmeyen bir feshin sonucu mutlak surette işe iadedir. | Çok uzun zaman geçmemiş olmak kaydıyla (makul süre arabulucudan bir bildirim gelmeden evvel veya bildirim gelse bile en geç 2-3 hafta olarak görebiliriz. ) yazılı feshi usulünce tamamlayınız. |
|