Doğum Sonrası İzin
Doğum Sonrası İzin Nedir?
4857 Sayılı Kanunun 74.ncü maddesi gereğince, kadın personele doğum öncesi8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli izin verilir. Çoğul gebelik halinde, doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 hafta süre daha eklenir.
Kadın personel, sağlık durumu uygun ve istekli olduğu takdirde, SGK doktorunun onaylaması halinde, doğuma 3 hafta kalıncaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, doğum sonrası kullanılacak 8 haftalık izin süresine, kullanmadığı 5 hafta eklenerek 13 hafta olarak kullanır.
Doğumuna 8 hafta kalan personel, Muhasebe ve Personel İşleri Elemanından sevk kağıdını alır, vizite kağıdı ile SGK Hastanesine veya Sağlık Bakanlığı’na bağlı Devlet Hastanesi’ne başvurarak geçici iş göremezlik raporu alır. Bu belgenin aslı personel tarafından saklanır, bir kopyası işyerine verilir.
Doğum sonrası, bebeğin doğum raporu, belge asılları ve işyerinden alınacak vizite kağıdı ile doğum sonrasına ilişkin işlemler tamamlanarak, belge asılları işyerine bırakılır.
4857 Sayılı Kanunun 74.ncü maddesi gereğince, kadın personele normal gebelikte 16 hafta, çoğul gebelikte 18 haftalık sürenin tamamlanmasından sonra, kadın personelin yazılı isteği üzerine 6 aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin sürelerinin hesabında dikkate alınmaz.
Doğum Sonrası İzin İşlemleri Nasıl Yapılır?
Kadın çalışanın doğuma bağlı tüm izin haklarını kullanmasında aşağıdaki prosedür Personel İşleri ile ilgili birim amiri tarafından uygulanmaktadır.
Kadın çalışanın 4857 sayılı kanunun 74. maddesine uygun olarak; doğum izni hakkını kullanmak istediğini izin talep formu/dilekçesi yle işyerinin personel işleri ile görevli birimine bildirmesi ile prosedür başlar.
Uygulama Adımları :
1. Kadın çalışan doğum yaptığını, doğum belgesini ibraz etmek suretiyle çalıştığı işyerinin bağlı bulunduğu SGK şube müdürlüğüne ve işyerine bildirir. Ve böylelikle kadın çalışanın doğum sonrası izni başlar.
2. Doğum izni sonrası kadın çalışan, bebeğin doğum raporu ve belge asılları ile SGK’ya gidip doğum sonrasına ilişkin işlemleri tamamlar ve doğum izninin bittiğine dair belge alınır, belge asıllarını işyerine verir.
3. Bu belgeyi işyerine ibraz etmeyen çalışandan belge yazı ile istenir. Gerektiğinde belge istenmesine rağmen ibraz edilmez ise Savunma Prosedürü işletilir.
4. Çalışanın doğum izninden dönüş günü işyerinin personel işleriyle görevli birimi tarafından takip edilir. Çalışan belirlenen günde işe dönmediği takdirde, Devamsızlık Prosedürü işletilmeye başlanır.
5. Eğer doğum yapan çalışanın doğum izni sonrası ücretsiz izin talebi var ise bu durumda işveren tarafından ücretsiz izin verilir. (Ref. Çalışan Talebi İle ücretsiz İzin Prosedürü)
6. Doğum izinlerini kullanarak işyerine dönen kadın çalışan, işyerinin Personel işleri ile görevli birimine yazılı olarak verdiği dilekçe ile bebek bir yaşını dolduruncaya kadar günlük 1,5 saat süt izni kullanmak istediğini, izni kullanmak istediği saatleri ve nasıl kullanacağını bildirir. Doğum yapan kadın çalışanın görevli olduğu birim amirinin onayı ile Süt İzni kullanır. Bu süreler birleştirilemez.
7. Çalışanın doğuma bağlı tüm izin haklarına ilişkin form ve belgeler özlük dosyasına konulur.
Doğum Sonrası İzin Prosedürü
Mevzuat
Analık halinde çalışma ve süt izni
Madde 74 - Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. (Ek cümle: 13/2/2011-6111/76 md.) Kadın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılır. (Ek cümleler: 29/1/2016-6663/22 md.) Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü hâlinde, doğum sonrası kullanılamayan süreler babaya kullandırılır. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta analık hâli izni kullandırılır.
(Ek fıkra: 29/1/2016-6663/22 md.) Birinci fıkra uyarınca kullanılan doğum sonrası analık hâli izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri hâlinde birinci doğumda altmış gün, ikinci doğumda yüz yirmi gün, sonraki doğumlarda ise yüz seksen gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir. Çoğul doğum hâlinde bu sürelere otuzar gün eklenir. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre üç yüz altmış gün olarak uygulanır. Bu fıkra hükümlerinden yararlanılan süre içerisinde süt iznine ilişkin hükümler uygulanmaz.
Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir.
Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller için ücretli izin verilir.
Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.
İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. (Ek cümle: 29/1/2016-6663/22 md.) Bu izin, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme hâlinde eşlerden birine veya evlat edinene verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.
Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam birbuçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kulllanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.
(Ek fıkra: 29/1/2016-6663/22 md.) Bu madde hükümleri iş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçi için uygulanır.